Van Phaeton tot Copen: herinner jij je deze 6 auto's uit 2002?

De moord op Pim Fortuyn overschaduwde het autonieuws. Terwijl 2002 een interessant jaar was. De Citroën C3 kwam uit, net als de Ferrari Enzo en de eerste Mazda 2 en 6. De mpv was nog springlevend, en Peugeot en Citroën presenteerden hun technisch identieke C8 en 807. Maar de suv kwam eraan en in 2002 stortten twee chique automerken zich in dit nieuwe avontuur. Dan waren er ook nog een megalomane Volkswagen en een Mercedes die kwalitatief ver onder de maat bleef …

1. Volkswagen Phaeton

Ken je het Griekse mythologische figuur Icarus? Hij wordt gevangen gehouden, maar krijgt vleugels waarop was is aangebracht, zodat hij kan ontsnappen. Die kan smelten en dus mag Icarus om niet te dicht bij de zon te vliegen. Hij doet het toch, waarna de was smelt en Icarus in zee stort. Ferdinand Piëch, destijds de baas bij Volkswagen, kende dit verhaal waarschijnlijk niet. Hij had torenhoge ambities en wilde dat Volkswagen met een auto zou komen die beter was dan alle andere toplimousines.

De vernieuwde Volkswagen T-Cross

Rij nu de stoere Volkswagen T-Cross. Ideaal voor in de stad met genoeg ruimte voor vakantie.
En dat voor een vriendenprijs!

Bekijk nu

Het werd de Volkswagen Phaeton, die zijn onderstel deelde met de Bentley Continental en zelfs een eigen (peperdure) fabriek kreeg, de Gläserne Manufaktur in Dresden. De Phaeton was daadwerkelijk een sublieme auto, maar werd tegelijk een faliekante flop. Een Volkswagen is nu eenmaal geen statussymbool, en kopers bleven weg. Prijsverlagingen, uitgebreide facelifts: niets hielp en in 2016 viel het doek, nadat amper 85.000 exemplaren gebouwd waren. Terwijl de boekhouders gerekend hadden op 20.000 stuks per jaar ... Ook in Nederland brak de Phaeton niet door, er werden maar 360 exemplaren verkocht.

Toch is het jammer dat de Phaeton nooit de kans kreeg. Hij was leverbaar met motoren om van te likkebaarden, zoals een zesliter W12-benzinemotor en een vijfliter tiencilinder diesel. En we eindigen opbeurend. Ferdinand Piëch werd bestraft voor zijn grootheidswaanzin, maar jij kunt nu wel spotgoedkoop een limousine rijden. Voor nog geen 7000 euro vonden we een prima exemplaar op Marktplaats …

2. Volvo XC90

Bij Alkmaar begint de victorie, bij een nieuwe XC90 een nieuwe strategie van Volvo. Traditioneel wordt met de komst van de Volvo XC90, het Zweedse vlaggenschip, ook de nieuwe designtaal aangekondigd. Bovendien laten de Zweden maar al te graag zien wat ze nu weer voor veiligheidsfeatures hebben bedacht. Nederland smulde vanaf het begin van deze Zweedse creatie. De eerste XC90 hield het meer dan twaalf jaar vol en vrijwel al die tijd was hij in Nederland de best verkochte grote suv - hoewel veel concurrenten in de tussentijd met nieuwe modellen waren gekomen. Volvo heeft motoren met veel cilinders allang bij het grofvuil gezet, maar in 2002 was het aanbod van de XC90 nog om te likkebaarden. Hij was te koop met vijf-, zes- of achtcilinder benzinemotoren en met vijfcilinder turbodiesels.

Volvo vond de lancering van een suv wel een beetje spannend. "We zijn benieuwd wat de mensen van een grote Volvo vinden. We ontwikkelen een design dat niet zo macho is als dat van veel andere suv's en spreken liever van een mannelijke uitstraling, een ontwerp dat een gevoel van geborgenheid geeft", zei Peter Horbury, hoofddesigner van Volvo, eind jaren negentig. Het succes van de zevenzitter was groot, zowel in Europa als Noord-Amerika.

Al leek Volvo zich altijd een beetje te blijven schamen voor zo'n lompe auto, want in 2010 liet het merk weten dat de XC90 géén opvolger zou krijgen. Waarschijnlijk gingen de boekhouders in Göteborg daarna met succes met kanelbullar gooien, want in 2015 verscheen wel degelijk een tweede generatie. Die loopt ondertussen op zijn laatste benen en krijgt een volledig elektrische opvolger, de Volvo EX90.

3. Porsche Cayenne

Eerlijk is eerlijk, BMW was eerder met zijn X5 (1999). Maar de schok die de Porsche Cayenne teweeg bracht, dreunde lang na. Porsche-liefhebbers - vooral de 911-adepten - behoren tot de meest kritische volgers van hun merk. Voor velen ís Porsche de 911, en dan eigenlijk alleen als-ie een luchtgekoelde boxermotor heeft. En dan komt het sportwagenwerk ineens met een suv, de eerste vierpersoons Porsche bovendien! In retrospect moeten deze liefhebbers een kaarsje opsteken voor de Cayenne, want dankzij het eclatante succes kon Porsche miljarden vrijmaken om de 911 verder te perfectioneren.

Porsche had al langer plannen voor een vierpersoons auto. In de jaren negentig tekende de Nederlander Harm Lagaaij bijvoorbeeld al een prototype voor een vierdeurs sportsedan, waarvan de pas in 2009 geïntroduceerde Panamera nog verrassend veel weg had. Om kosten te besparen, werkte Porsche voor de Cayenne samen met Audi en Volkswagen, die later met de Q7 en de Touareg kwamen.

Eerst was de Cayenne alleen leverbaar met achtcilinders (345 en 450 pk), later kwam ook een bescheidener zescilinder (250 pk), en een Turbo S met 521 pk. Inmiddels zijn we toe aan de derde generatie, die ook leverbaar is als plug-in hybride. In Nederland is de Cayenne de best verkochte Porsche van de afgelopen veertig jaar. Hij vond 7313 kopers in twintig jaar tijd, terwijl de 911 blijft steken op 6219. De beroemdste sportwagen had daar bovendien de volle veertig jaar voor nodig.

4. Audi RS 6

Het succesverhaal van de Audi RS 6 begon in 2002 met een regelrechte wolf in schaapskleren: een A6 Avant met een 450 pk sterke biturbo-V8 en quattro-vierwielaandrijving. Maar zonder de Audi RS 4 Avant was er geen RS 6 geweest. Het sportieve topmodel van de A4-reeks zorgde in 1999 voor een sensatie. Audi begon daarom al snel na te denken over een volgende stap: een performance-versie van de A6 Avant, die niet alleen op de weg uit de voeten moest kunnen, maar ook op de Nordschleife. Eén kilometer door de ‘groene hel’, zoals het Duitse circuit wordt genoemd, staat gelijk aan vijftien gewone testkilometers. Dat zegt genoeg over de eisen die Audi aan de RS 6 stelde.

Het was dan ook niet meer dan logisch dat de Audi RS 6 Avant in 2002 debuteerde tijdens de 24-uursrace op de Nürburgring. Audi had meer dan dertig exemplaren meegebracht voor een indrukwekkende parade over de baan. De RS 6 werd grotendeels op de reguliere A6-productielijn gebouwd. Specifieke RS-componenten, zoals de intercooler van de V8, de bredere zijskirts en de speciale lichtmetalen wielen werden bij quattro GmbH (nu Audi Sport) met de hand gemonteerd.

De 450 pk sterke biturbo V8 van de eerste generatie RS 6 is gezamenlijk ontwikkeld door quattro GmbH en Cosworth, dat tot 2004 eigendom was van Audi. Zeldzaam zijn de sedanversies van de RS 6 C5 en de RS 6 plus, die aan het einde van de productierun werden gebouwd, met 480 pk en een topsnelheid van 280 km/h. De RS 6 is nog altijd onder ons - generatie 4 inmiddels - en heeft een V8 die 600 pk levert.

5. Daihatsu Copen

Dat open rijden niet alleen leuk is in een grote, luxe boulevardcruiser, bewijst de Daihatsu Copen. Als je langer bent dan 1,90 meter, moet je hopen dat je nooit in een plensbui terechtkomt. Hij is zo klein en laag dat je hoofd boven de voorruit uitsteekt. Gaat het regenen, dan sluit het aluminium dak zich in 20 seconden en kun via ingewikkelde yoga-oefeningen kijken of je toch een goede zitpositie weet te vinden.

Eerst was de Copen alleen in Japan leverbaar, en al snel waren 30.000 bestellingen geplaatst. Daarna kwam de Copen ook naar Europa, maar wel met het stuur aan de 'verkeerde' kant. Rechts dus. Dat zette Daihatsu snel recht en toen de kleine 0,6-liter motor ook nog werd vervangen door een 1.3 met 87 pk, werd de Copen een van de leukst rijdende auto’s in the world. Al herinneren we ons ook nog een hachelijke testrit in de ochtendspits, tussen twee vrachtwagens in. Nooit voelden we ons zo nietig.

6. Mercedes E-klasse

De W211 Mercedes E-klasse volgde het design van zijn voorganger, met dubbele ronde koplampen. Hij was langer, maar tegelijk ook minder ruim. Het publiek kon vast met hem kennismaken in de film Men in Black II, met Will Smith en Tommy Lee Jones. Hij was leverbaar als sedan en als stationwagon. De E 55 AMG was in het najaar van 2002 de snelste E-klasse aller tijden, met een vermogen van 476 pk en een koppel van 700 Nm. De op de C-klasse gebaseerde coupé CLA was een ander nieuw model van Mercedes in 2002.

Een nieuwe Mercedes E-klasse is altijd een spannende gebeurtenis, maar de W211 kwam tot stand onder moeilijke omstandigheden. Het huwelijk tussen Daimler en Chrysler was niet gelukkig en concernbreed kampten de merken met techniek- en elektronicaproblemen. De W211 E-klasse staat dan ook niet te boek als een oerdegelijke Mercedes. In een onderzoek van J.D. Power naar de kwaliteit van drie jaar oude auto's, stond de E-klasse in het rechterrijtje, met meer storingen dan het gemiddelde aantal. Vooral de elektronicaproblemen dreven klanten tot wanhoop, al waren die na de facelift in 2006 grotendeels verholpen.

10 belangrijke gebeurtenissen in 2002

• de euro wordt ingevoerd op 1-1, op 31-1 verdwijnen de gulden en de frank
• huwelijk van Willem-Alexander en Máxima
• het kabinet-Kok (Paars II) valt vanwege de kwestie-Srebrenica
• bij de verkiezingen in mei haalt de Lijst Pim Fortuyn (LPF) 22 zetels
  
• op 6 mei wordt Pim Fortuyn vermoord
• Feyenoord verslaat Borussia Dortmund en wint de Uefa Cup
• Sparta degradeert voor het eerst uit de Eredivisie
• de presidenten Bush en Poetin tekenen een ontwapeningsakkoord
•  in een theater in Moskou houden Tsjetsjeense rebellen meer dan 500 mensen gegijzeld
• prins Claus overlijdt, een dag na de uitvaart valt het kabinet-Balkenende I