Bavo Galama en het mysterie van Emmen (en iets met Vincent van Gogh)

De gemiddelde Nederlander was Emmen waarschijnlijk allang vergeten als er niet toevallig een grote dierentuin had gestaan en de plaatselijke voetbalclub zichzelf de Eredivisie had binnen gevoetbald. Zelfs voor mij als noorderling is het nog een stevige anderhalf uur gasgeven en dan pas rij je het zompige veengebied binnen vol herinneringen aan plaggenhutten, voormalige pauperkolonies en strafkampen. Zou ik hier werkelijk pareltjes uit de automobiel-historie aantreffen? De website toont eigenlijk een slechts beperkt aantal auto’s en heel bijzonder of zeldzaam lijken die nou ook weer niet.

Tussen de auto’s in Myskery zal ik in ieder geval ook andere dingen aantreffen. Een hele veestapel aan opgezette dieren in allerlei maten en soorten en oh ja, er hangt ook nog kunst aan de muur.

Tip

Kies jouw autoverzekering

Nieuwe auto kopen? Bij Interpolis kun je nu kiezen uit een uitgebreide autoverzekering of een basis autoverzekering.

Vergelijk nu

Myskerie Emmen: familiegeschiedenis op wielen

Aan de keukentafel bij Gerrit Misker ( 72) wordt de enigszins merkwaardige naam ‘Myskery’ verklaard. Misker is een bekende naam in Emmen en wijde omstreken. Al vier generaties levert de familie nieuwe en gebruikte auto’s aan streekgenoten. Het is een samenvoeging van de familienaam Misker en het woord mysterie, dat iets spannends en betoverends moet uitdrukken. De opa van Gerrit Misker legde de basis met een rijwiel- en voertuigenhandel in het nabijgelegen veendorp Nieuw Amsterdam. Of ik wist dat Vincent van Gogh daar een tijdje had gelogeerd en geschilderd? Nee, dat wist ik niet. Of ik dat schilderij ken van dat ophaalbruggetje? Eh, ja, daar staat me vaag iets van bij. Nou, dat bruggetje lag in Nieuw Amsterdam!

Met enige moeite breng ik Gerrit Misker weer op het spoor van de automobiel-historische familiegeschiedenis. Gerrit Misker: “Mijn vader nam het bedrijf over en werd in 1953 Morris-dealer. Later kreeg hij er Austin, Rover en Jaguar bij. Weer een stuk later namen mijn broer en ik het bedrijf weer over. Er kwam een vestiging bij in Emmen. We werden uiteindelijk Mazda- en Ford-dealer. Mijn broer specialiseerde zich in het pand in Nieuw-Amsterdam in de restauratie van klassiekers, ik bleef dealer hier in Emmen. Mijn zoons hebben het van me overgenomen; de vierde generatie inmiddels. Ze hebben een nieuw bedrijfspand neergezet.”

Bezig blijven

“Toen zat ik hier met een showroom van 1100 vierkante meter. Eerst heb ik die nog verhuurd aan een supermarkt, maar daarna wilde ik er iets leuks mee doen. Ook om lekker bezig te blijven als pensionado. Inmiddels had ik een best aardige privéverzameling van auto’s die ik gewoon leuk vond. Als autodealer komen er altijd mensen langs met een leuke auto die dan vragen: 'goh, heb jij hier nog belang bij?' Zo kocht ik bijvoorbeeld de auto terug waarin ik getrouwd ben. Ja, echt! Die hadden we ooit zelf verkocht en kon ik nu terugkopen. Niet tegen hetzelfde bedrag helaas. Mijn eerste auto was een Morris Minor en daar heb ik een cabrioversie van aangeschaft. Er kwam een Ford V8 zoals mijn vader die had, en ga zo maar door. Maar alleen auto’s tentoonstellen, dat was me nog niet genoeg.”

Vincent van Gogh in Emmen

We lopen door de voormalige showroom, nu het museum. Ik kom voor de auto’s, maar Gerrit Misker zit vooral vol van Vincent van Gogh. Op de achterwand hangen 95 reproducties van zijn werk en met augmented reality brengt hij kleur in de zwartwitplaten. Ik probeer me te richten op de autocollectie. Wat ik zie, is vooral een doorsnede van het werkzame leven van Gerrit Misker, uitgedrukt in automobielen. De Ford V8 van zijn vader, maar ook een aantal auto’s die hij vroeger heeft verkocht aan Emmenaren. Jaguars, waaronder de bleek-rode MK II die ooit van Bram Moszkowicz was, Rovers, een enkele Mazda en veel Fords. Ik zie bijvoorbeeld een Taunus-busje staan, de voorloper van de befaamde Ford Transit.

Je waant je in lang vervlogen decennia. Iedereen met een gevoelige nostalgische snaar kan ik een bezoekje aan Myskery aanraden. Maar wat het automuseum echt speciaals maakt, is wat er om de automobielen heen nog meer te zien is. Overal staan vitrines opgesteld. In sommige zijn miniaturen te zien, maar daar heb ik persoonlijk niets mee. Andere zijn echter gevuld met opgezette dieren, zoals een kalf met twee koppen. En Gerrits fascinatie voor Van Gogh is evident (wist jij dat 2023 in Drenthe is uitgeroepen tot Van Gogh-jaar?).

De Volvo Amazonderdak

De auto die mijn aandacht trok op de Myskery-website was de tot cabriolet omgebouwde Volvo Amazon. Het Belgische carrosseriebedrijf Jacques Coune heeft er in de jaren zestig een vijftal gemaakt, maar daar zijn er nog maar twee van over. En dan zijn er nog enkele exemplaren van handige knutselaars.

Volvo en cabrio’s zijn geen voor de hand liggende combinatie. Volvo zet sinds jaar en dag vooral in op veiligheid en een robuuste constructie. Dat zijn niet bepaald de eigenschappen van een cabriolet. De P1900 uit 1956 was een regelrechte zeperd en de latere C70 was het toch ook niet helemaal. Ook qua imago niet. Volvo’s zijn vergelijkbaar met ijshockeyspelers of rugbyspelers en een cabrio is toch een beetje een blessuregevoelige balletdanser.

Een ruige Amazon ombouwen tot cabriolet is dan ook wel een onderneming met een wat onzekere uitkomst, lijkt me. Als ik hem hier zo zie staan, heeft-ie echter niets van een kwetsbare balletjongen met een lage pijngrens. Sterker nog; hij staat wat hoger op zijn wielen, een beetje zoals de XC-modellen van het merk, waardoor hij nóg stoerder en onverschrokkener oogt dan in zijn oorspronkelijke gedaante. Kortom; Rico Verhoeven in een tutuutje.

Gerrit Misker: “Ik kocht hem als onderdeel van een kleine autoverzameling van een dierenarts. Die had hem op zijn beurt weer gekocht van de man die hem eigenhandig had omgebouwd. Kijk, hij staat wat hoger op de poten omdat er een chassis van een Duett onder zit. Dat was de stationversie (PV445) van de beroemde Kattenrug (PV444). De Amazon had namelijk een zelfdragende carrosserie. Als je daar het dak van afzaagt, stort hij in elkaar als een schoenendoos zonder deksel. Dus die man heeft het koetswerk op het chassis bevestigd en er wat grotere wielen onder gezet. Staat hem prachtig, vind ik.” Gezamenlijk vouwen we even later het dak dicht. Eerlijk gezegd vind ik hem open mooier, maar dat hoort ook zo bij een cabrio.

Achter de schermen

Ik heb geleerd in een museum altijd te vragen of je even achter de schermen mag kijken. Met een sterke voorkeur voor de opslagloods. Gerrit heeft er meerdere. In een loods achter de showroom staan een paar opknappers; een Ford Zephyr uit 1963, een Ford Thunderbird uit 1960, een tweetal Saab-cabrio’s in een speciaal gele kleur en wat oudere Jaguars. Enigszins verstofte, originele automobielen in hun ongerestaureerde staat hebben een enorme aantrekkingskracht op mij. Ooit staan deze auto’s in een museum of elders er weer in nieuwstaat bij, maar dan is er ook iets magisch weer verdwenen.

In de ruime werkplaats van het voormalige autobedrijf staan nog veel meer auto’s gestald. Mijn oog valt op een Ford Popular! Wauw! Het lijkt een vooroorlogs model, maar hij werd in Engeland gebouwd tussen 1953 en 1962 als een budgetcar avant la lettre. Als je daar geen Ford Anglia of een Prefect kon betalen, kocht je een Popular. Geëxporteerd werd hij nooit. Maar hier staat er zomaar eentje. In Emmen. In de opslag. Waarom hij niet in het museum staat, ben ik helaas vergeten te vragen. Dat blijft dus nog even een myskerie.

Bavo Galama struint voor Auto Review elke maand autoland af. Hij ontmoet liefhebbers met benzine in het bloed. Is er nog ruimte voor hun passie?