Pro Memorie: Volvo PV444

De jaren ’20 worden gezien als dé doorbraak voor de automobielindustrie. Sinds het ontstaan van de eerste auto was het aantal autofabrikanten sterk gegroeid en begonnen ook steeds meer mensen zich te interesseren in gemotoriseerde voertuigen. Ook omdat sommigen inmiddels het geld hiervoor hadden om tot aanschaf over te gaan. Volvo, wat “ik rol” vertaald uit het Latijnse woord “volvere” betekent, begon haar activiteiten in 1927. Al snel kende het door Assar Gabrielsson en Gustaf Larsson opgerichte bedrijf succes en wel met hun “Series 1” truck. Ook de daaropvolgende vrachtwagen- en afgeleide bussenmodellen bleven buiten Scandinavië niet onopgemerkt en zodoende werd de weg naar export en groei geopend. Maar Volvo wilde buiten hun eigen regio tevens meetellen met hun personenauto’s, iets dat tot voor het einde van de Tweede Wereldoorlog niet was gelukt, terwijl hun eerste product ooit juist een personenauto was. Deze ÖV4 verliet op 14 april van Volvo’s eerste productiejaar de fabriek in Götenborg. Vreemd genoeg betrof het een vierzits Öppen Vagn (Open Wagen), want het Scandinavische klimaat was voor een cabriolet verre van ideaal. Tot een stormloop op deze ook wel “Jacob” genoemde Volvo kwam het dus niet. De PV4 (Person Vagn) kende vanwege zijn beschermende koetswerk meer succes en ook diens vervanger, de PV651, en de daaropvolgende PV’s vielen meer in de smaak. Echter nog altijd voornamelijk bij de Scandinaviërs.

Kattenrug
In 1942 werd het balletje opgeworpen voor een compleet nieuw model. Anders dan de vooroorlogse Volvo’s moest het een middenklasser worden, maar met nog altijd voldoende ruimte voor vier personen en een design geïnspireerd op dat van Amerikaanse auto’s. Veiligheid, vanaf 1927 de basis van iedere Volvo, moest ook hoog in het vaandel staan.
In 1944 organiseerde Volvo in Stockholm een autoshow waar de fabrikant hun hele gamma uitstalde met daaronder twee nieuwe personenauto’s. De ene was de PV60, een nog altijd uit de kluiten gewassen Volvo met een flink bemeten zescilinder waardoor er vanwege de matige naoorlogse economie bij voorbaat al minder animo voor was. Meer aandacht kreeg de Volvo PV444, een personenauto nog altijd groot genoeg voor 4 personen en uitgerust met een zuinigere 4-tact 4-cilindermotor. Daarmee is oorsprong van de typeaanduiding meteen uit de doeken gedaan. Z’n bijnaam “kattenrug” behoeft eveneens geen uitleg. Maar het is ook meteen dit beroemdste kenmerk van de Volvo PV444 dat het exterieurontwerp vanaf dag één achterhaald deed lijken. Ook de “split window”, hetzij gelaagde (een wereldprimeur), en de bolvormige spatborden waren designstijlen die inmiddels passé waren.

Serious bang for the buck
Dat de PV444 toch veel bekijks naar zich toe trok had te maken met zijn indrukwekkende C.V. Een gezinsauto met een 1.5 liter motor met een acceleratietijd van 0-100 km/h in minder dan 16 seconden, met een topsnelheid van 145 km/h en toch een acceptabel verbruik had men nog nooit gezien. Waarden die niet alleen op papier indruk achterlieten. Ook kon de Volvo PV444 rekenen op lovende woorden van de pers nadat zij ermee gereden hadden.
De PV444 beschikt over een handbak met slechts drie verzetten. De overbrengingen van de eerste twee waren zo lang dat sommigen in staat waren een snelheid van 120 km/h te halen in de 2de versnelling. Maar niet alleen in rechte lijn wist de auto te overtuigen. Dankzij voor die tijd moderne technologieën als een onafhankelijke ophanging en stabilisatorstangen waren de rij-eigenschappen in ’t algemeen bovengemiddeld in z’n klasse.

PV544
Volvo vroeg 4.800 Zweedse kronen voor de PV444. Zonder ook maar een meter te hebben gereden noteerden al meer dan tweeduizend mensen hun handtekening onder een order. Omwille van stakingen in de technische industrie, schaarste in materialen en brandstof en de langslepende testfases moesten zij vervolgens nog drie jaar wachten voordat ze hun nieuwe aanwinst in ontvangt konden nemen. Dit drukte de animo geenszins. De PV444 was een schot in de roos. Nog voordat de productie op volle kracht draaide waren er al 10.000 van de oorspronkelijk maximaal beraamde twaalfduizend PV444´s verkocht. Om de productie meer in lijn te laten lopen met de vraag moet Volvo zelfs de verkoop tijdelijk bevriezen.
Inmiddels was het 1957. Een jaar eerder introduceerde Volvo de Amazon, een veel modernere en luxueuzere auto dan de PV444 maar daardoor ook duurder. De populariteit van de PV444 bleef zodoende aanhouden. Volvo besloot daarop niet helemaal met de PV444 te stoppen en een gemoderniseerde versie, de PV544, uit te brengen. De “5” in PV544 stond voor vijf zitplaatsen en de verouderde gespleten voorruit en achteruit werden beide vervangen door een exemplaar uit één geheel. Achter de aangepaste grille huisde een krachtigere motor met evenredige prestaties en de inzittenden vertoefden in een sterk verbeterd interieur. Het succes van de PV-serie werd nog groter. Uiteindelijk bleef de teller steken op een totaal van exact 440.000 geproduceerde PV’s (PV444 en PV544). De Volvo Amazon had er overigens weinig onder te leiden met een totale productie van bijna zevenhonderdduizend stuks.