Abarth 500 & 500 ´Esseesse´

Het was in de zomer van 1957 toen de Nuova 500 alias Cinquecento door Fiat werd gelanceerd. Voormalig motorcoureur en ingenieur Karl Abarth - later Carlo - was bij het zien van de compacte Italiaan meteen verkocht. Na de eerste Fiat Abarth - op basis van de 600 - moest en zou de Fiat Nuova 500 zijn nieuwe creatie worden. De in Oostenrijk geboren Italiaan deed enkele aanpassingen aan de motor en het uitlaatsysteem en het blok van de Cinquecento leverde bijna het dubbele aan vermogen dan de dertien van het origineel. De Fiat Abarth 500 was gereed voor een eerste test. Deze verliep zo succesvol dat Carlo de auto doorontwikkelde en vervolgens als raceauto inzette. De rest is geschiedenis. Begin jaren ’70 verkocht Carlo Abarth zijn bedrijf aan Fiat en daarmee verdween het merk helaas ook naar de achtergrond. Hoewel Fiat nog wel enkele sportieve modellen met een Abarth-badge lanceerde leek het erop dat het merk een stille dood zou sterven. Totdat Fiat in 2007 de wedergeboorte van Abarth inluidde. En hoe! Nee, niet als slap aftreksel van..., maar (wederom) als zelfstandig automerk. Geen Fiat-logo komt er aan te pas. Abarth was terug en onder de vleugels van de Fiat Group werden de eerste flitsende modellen gelanceerd.

Te hoog
Terug naar het heden. In tegenstelling tot het snoezige, bijna prinsesachtige, sentiment dat we bij de Fiat 500 krijgen typeren we de Abarth 500 totaal anders. Als een dappere ridder staat de Abarth 500 er krijgshaftig bij. Een dreigend harnas in de vorm van een fikse bodykit is hiervoor verantwoordelijk. De Abarth 500 is onbeslist van andere orde dan de normale 500. De 17 inch wielen zijn optioneel (€ 350,-) en zeker de moeite waard. De wielkasten kunnen het hebben en het resultaat mag er wezen. Standaard wordt de auto met 16 inch afgeleverd. De twee in de brede diffuser opgenomen eindpijpen met dubbellaagse afwerking zien er ook geweldig uit. Samen met de rode striping, en spiegelkappen (€ 275,-) en de forse dakspoiler wordt het exterieur gecompleteerd. Niets meer aan doen. Het interieur is al evenzo spannend. De met leer beklede sportkuipen springen het meest in het oog. Het zijn ware kunstwerken op zich. Echter moet hiervoor wel een meerprijs van € 1.350,- worden afgerekend. Kanttekening is dat hoewel ze het lichaam prima ondersteunen een te hoge zitpositie bieden. Het kuipstoelgevoel is hierdoor afwezig en bovendien zitten we in een auto van dit kaliber graag ietwat lager. Gelukkig verdwijnt deze kritische noot wanneer we het stuurwiel in handen nemen. In verhouding tot het dashboard is het misschien een beetje groot uitgevallen, maar oh wat ligt het lekker in de hand. Zelden hebben we zo’n fijn stuurwiel in onze handpalmen gehad. Leuk detail is de turbodrukmeter met de geïntegreerde schakelindicator aan de linkerkant van de snelheidsmeter. Überhaupt hebben we een positieve indruk van het algehele interieur dat overigens op de eerder genoemde zaken nauwelijks afwijkt van de normale 500. Er zijn mooie materialen gebruikt en de afwerking is keurig. Zeker voor dit segment.

Snelweg
Vlak onder de rode schorpioen op de motorkap (€ 80,-) ligt een relatief kleine viercilinder met een inhoud van 1.368 cc en turbotechniek. Wie denkt de krachtbron te kennen heeft het bij het juiste eind. De 1.4 T-Jet doet namelijk ook dienst in de Abarth Grande Punto en in concerngenoot, de Alfa Romeo Mito. In de Abarth Grande Punto heeft de vierpitter al een heerlijk karakter en dat is in deze 500 niet anders. De 135 pk sterke turbomotor is op z’n best bij hoge toerentallen. Schakelen met de vijfbak gaat enigszins hakerig, maar zonder problemen. Eenmaal in de hoogste versnelling missen we een zesde verzet. Met name tijdens snelwegkilometers maakt de motor door de korte vijfde versnelling een nerveuze indruk. Niet vervelend bij korte ritten, maar langere afstanden willen wij toch tamelijk beheerst doorbrengen. Een zogeheten overdrive in de vorm van een zesde verzet zou dit euvel oplossen.

Kwispelen
We wijken af van de A-wegen en gaan opzoek naar de essentie van de Abarth 500: rijplezier. We geven de auto opdracht en de naald van de turbodrukmeter schiet naar 1,0 bar. De toerenteller klimt al evenzo vlug richting het rode gebied. Onder het genot van een gillend motor- en uitlaatlawaai dendert de Abarth 500 vooruit. Het geluid heeft iets weg van de Peugeot 306 Kitcar uit de rallyjaren van weleer. Geweldig! Ervaring leert dat een korte wielbasis gepaard gaande met de wielen op de uiterste hoeken van een auto garant staat voor een uitstekend en gripvol rijkarakter. Daarmee hebben we wat betreft de Abarth 500 niets teveel gezegd. De Pirelli’s bijten zich letterlijk in elke ondergrond vast; zolang het maar verhard is. Met een geactiveerd Torque Transfer Control, het elektronische sperdifferentieel, kunnen bochten nog flitsender worden genomen. Het onderstel zal niet tegenstribbelen. In de Sport-stand is de stuurbekrachtiging directer en de response op het gaspedaal gretiger. Bovendien is er in deze modus 206 Nm koppel voor handen in plaats van de gebruikelijke 180 Nm. Dit scheelt enorm. Zelden hebben we dan ook in de normale stand gereden, omdat ten eerste de Sport-stand veel meer plezier biedt en omdat de stuurbekrachtiging in de normale modus behoorlijk vaag is. Met name rondom de middenstand. Ook bestookt de schakelindicator in ‘Sport’ je niet continu met z’n knipperde zuinigheidwaarschuwingen. Remmen is een sensatie op zich. De balans tussen vóór en achter is verre van optimaal en daardoor kwispelt het achterwerk als een dolle bij een stevige pedaalkracht. Helemaal in te snel genomen bochten. Dit kan resulteren in een wantrouwend gevoel, spannend is het daarentegen wel.

Nieuwe benchmark?
Volgens de fabriek sprint de Abarth 500 in 7,9 seconden naar de 100 km/h, maar door de compacte buitenmaten en de krijsende mechanische geluiden voelt dit traject en alle overige acceleraties veel sneller aan. Een blik op de bewuste meter laat ons weten dat het nog wel meevalt met die snelheid. Realiteit en gevoel matchen dus niet in de Abarth 500 en dat is absoluut een pluspunt. Al het bovenstaande doet ons vervolgens stilstaan bij de benchmark in de klasse van kleine sportieve auto’s: de MINI. De Brit is weliswaar geen directe concurrent van de Abarth 500, maar qua type auto wel vergelijkbaar. Allebei compact, retro en gericht op het bieden van rijsensatie. In het laatste geval moet de MINI zich misschien wel achter de Abarth 500 dulden. Toegegeven, de Italiaan is technisch lang niet zo verfijnd en solide als de MINI, maar heeft ons wel meer spannende momenten bezorgd.

Abarth 500 ´Esseesse´
Zoals gezegd reden we ook de ‘Esseesse’ of anders gezegd een extra gepeperde Abarth 500. Inclusief montage kost deze achteraf te monteren tuningskit € 3.750,- bestaande uit een set 17 inch lichtmetalen velgen, krachtigere remmerij van Brembo, stuggere veren, een performance luchtfilter van BMC, ‘Esseesse’ stickers en het belangrijkste: een motorupgrade naar 160 pk en 230 Nm. Deze ingreep laat het wagentje in 7,4 seconden naar 100 km/h spurten en behaalt het een top van 211 km/h (standaard 205 km/h). Over het resultaat kunnen we kort zijn: doen! De investering is het waard ten opzichte van het resultaat. Met ‘Esseesse’-kit krijg je een Abarth 500 in kwadraat. Ok, dat misschien wat overdreven maar het voegt wel een extra dimensie toe aan het rijden met dit overgekruide Italiaantje. Geloof ons, de MINI Cooper S heeft een hele kluif aan dit monstertje. Het fungehalte is sowieso hoger.

Missie geslaagd
Sensatie staat centraal bij de Abarth 500. In de 500 ‘Esseesee’ wordt dit nog eens kracht bijgezet. De rijbeleving is fantastisch, het snelheidbeeld in positieve zin vertekenend en de motor klikt en draait heerlijk. Zelfs enkele minpunten zoals de onbalans in de remmen en de hakerig versnellingsbak zouden we kunnen omzetten in pluspunten. Want in samenhang met het geheel gunden deze kritische noten ons spannende momenten. En was dat niet hetgeen Karl Abarth in z’n hoogtijdagen wilde bereiken? Wij denken van wel.

© Autoreview.nl | Gerben Witten